Ứng dụng 7 thói quen Hiệu quả vào trong cuộc sống hàng ngày
Cuốn sách “7 Thói quen hiệu quả - 7 Habits for Highly Effective People” của tác giả Stephen R. Covey, là 7 bài học cần biết để rèn luyện và thành công, và đạt được hiệu quả hơn trong cuộc sống.
Cuốn sách “7 Thói quen hiệu quả - 7 Habits for Highly Effective People” của tác giả Stephen R. Covey đã được dịch ra hơn 50 ngôn ngữ, với 40 triệu bản và 1 triệu bản audio, trở thành cuốn sách quản trị bản thân, quản trị tổ chức bán chạy nhất và luôn nằm trong top đầu những cuốn sách quản trị có ảnh hưởng nhất mọi thời đại.
Cuốn sách trình bày 7 thói quen giúp chuyển đổi từ trạng thái phụ thuộc (dependence) sang độc lập (independence), và cuối cùng đạt được sự tương tác hiệu quả với người khác (phụ thuộc lẫn nhau - Interdependence) (Xem chú thích).
“7 thói quen hiệu quả” là một góc nhìn toàn diện giúp tạo nên sự hiệu quả cá nhân và sự phát triển trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Dựa trên những nguyên tắc phổ quát, những thói quen này không chỉ là lý thuyết mà còn có thể được áp dụng một cách thực tế vào cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Bài viết này sẽ đi sâu vào từng thói quen và đưa ra những hướng dẫn cụ thể để áp dụng chúng một cách hiệu quả, giúp bạn cải thiện cả đời sống cá nhân lẫn công việc.
Thói quen 1: Chủ động (Be Proactive)
Sự chủ động là nền tảng cho tất cả các thói quen khác, đòi hỏi chúng ta phải nhận trách nhiệm về cuộc sống của mình và tập trung vào những gì có thể kiểm soát được.
Ứng dụng thực tế hàng ngày:
Sử dụng ngôn ngữ chủ động: Thay vì nói "Tôi không thể" hoặc "Tôi buộc phải", hãy chuyển sang "Tôi chọn" hoặc "Tôi sẽ". Điều này tạo nên sự thay đổi trong cách nhìn nhận tình huống và nắm quyền kiểm soát.
Phản ứng có ý thức: Khi đối mặt với vấn đề, dừng lại và suy nghĩ trước khi phản ứng. Hãy tự hỏi: "Đâu là bước đầu tiên TÔI có thể thực hiện để giải quyết vấn đề này?".
Lập kế hoạch chủ động: Mỗi buổi sáng, dành 10 phút để lập kế hoạch cho ngày mới và xác định các hành động chủ động bạn sẽ thực hiện.
Tập trung vào vòng tròn ảnh hưởng: Vẽ ra hai vòng tròn - vòng tròn quan tâm và vòng tròn ảnh hưởng. Tập trung năng lượng vào những vấn đề bạn có thể tác động trực tiếp.
Thói quen 2: Bắt đầu với mục tiêu cuối cùng trong tâm trí (Begin with the End in mind)
Thói quen này giúp chúng ta xác định rõ định hướng và mục tiêu cuộc đời, từ đó tạo nên những quyết định đúng đắn phù hợp với giá trị cốt lõi.
Ứng dụng thực tế hàng ngày:
Viết tuyên bố sứ mệnh cá nhân: Dành thời gian để viết ra tầm nhìn và giá trị của bạn. Đây sẽ là kim chỉ nam để đánh giá mọi quyết định trong cuộc sống.
Thiết lập mục tiêu dài hạn: Xác định rõ mục tiêu cho từng lĩnh vực trong cuộc sống: sự nghiệp, gia đình, sức khỏe, tài chính, và phát triển cá nhân.
Tưởng tượng cuối đời: Thực hành bài tập "Tưởng tượng đám tang của bạn", điều này giúp bạn nhìn nhận những giá trị quan trọng nhất mà bạn muốn được nhớ đến.
Trực quan hóa mục tiêu thường xuyên: Dành 5 phút mỗi ngày để tưởng tượng bản thân đã đạt được mục tiêu, điều này tăng cường cam kết và động lực.
Thói quen 3: Ưu tiên điều quan trọng nhất (Put First, Things First)
Đây là bước thực hiện các kế hoạch đã đặt ra từ thói quen, liên quan đến việc quản lý thời gian và năng lượng một cách khôn ngoan.
Ứng dụng thực tế hàng ngày:
Sử dụng ma trận quản lý thời gian: Phân loại các nhiệm vụ theo hai tiêu chí: quan trọng và khẩn cấp. Cố gắng dành phần lớn thời gian cho các hoạt động quan trọng nhưng không khẩn cấp.
Lập kế hoạch hàng tuần: Bắt đầu mỗi tuần bằng việc xác định những ưu tiên và lập kế hoạch trước. Kết thúc tuần với việc đánh giá hiệu suất và rút kinh nghiệm.
Học cách nói không: Thực hành nói "không" với những hoạt động không phù hợp với ưu tiên của bạn. Đây là kỹ năng cần thiết để bảo vệ thời gian cho những điều quan trọng.
Tập trung vào kết quả, không phải phương pháp: Khi giao việc hoặc làm việc nhóm, đặt mục tiêu vào kết quả cần đạt được thay vì kiểm soát từng bước thực hiện.
Thói quen 4: Tư duy cùng thắng (Think Win-Win)
Tư duy cùng thắng là triết lý tìm kiếm lợi ích chung trong mọi tương tác, thay vì đối đầu hoặc cạnh tranh.
Ứng dụng thực tế hàng ngày:
Thực hành tư duy dư dả: Tin rằng luôn có đủ cho tất cả mọi người. Điều này chuyển đổi tư duy từ cạnh tranh sang hợp tác.
Tìm kiếm giải pháp thứ ba: Khi gặp bất đồng, không cố gắng áp đặt ý kiến của mình hoặc nhượng bộ hoàn toàn, mà tìm kiếm giải pháp thứ ba có lợi cho tất cả.
Xây dựng tài khoản tình cảm: Thực hiện những hành động nhỏ để tạo niềm tin và thiện chí trong các mối quan hệ, như giữ lời hứa, lắng nghe, và thể hiện sự tôn trọng.
Đặt ra thỏa thuận hiệu quả: Trong các cuộc thương lượng, xác định rõ kỳ vọng, trách nhiệm và hậu quả ngay từ đầu để tránh hiểu lầm.
Thói quen 5: Hiểu trước, được hiểu sau (Seek First to Understand, Then to be Understood)
Thói quen này đề cao việc lắng nghe đồng cảm trước khi trình bày quan điểm của mình, tạo nên giao tiếp hiệu quả.
Ứng dụng thực tế hàng ngày:
Lắng nghe đồng cảm: Khi người khác nói, tập trung hoàn toàn vào họ, không suy nghĩ về câu trả lời của bạn. Cố gắng hiểu cả nội dung và cảm xúc đằng sau lời nói.
Phản ánh lại những gì bạn nghe: Trước khi đưa ra ý kiến, tóm tắt lại những gì bạn đã nghe để đảm bảo bạn đã hiểu đúng.
Tránh các phản ứng tự truyện: Nhận biết khi bạn đang diễn giải lời người khác qua lăng kính kinh nghiệm của chính mình.
Đặt câu hỏi làm rõ: Thay vì giả định, hãy đặt câu hỏi để làm rõ ý định và nhu cầu thực sự của người đối diện.
Thói quen 6: Đồng tâm hiệp lực (Synergize)
Đồng tâm hiệp lực là tối đa hóa sức mạnh tập thể thông qua hợp tác sáng tạo và tôn trọng sự đa dạng.
Ứng dụng thực tế hàng ngày:
Tôn trọng sự khác biệt: Chủ động tìm kiếm góc nhìn khác biệt và xem đó là cơ hội học hỏi thay vì mối đe dọa.
Tạo môi trường hợp tác: Khuyến khích làm việc nhóm và tôn vinh đóng góp của mỗi người, tạo nên không khí đồng đội và mục tiêu chung.
Phát huy điểm mạnh của mỗi người: Xác định và tận dụng điểm mạnh của từng thành viên trong nhóm để đạt được kết quả tốt nhất.
Thực hành brainstorming hiệu quả: Tổ chức các buổi họp nơi mọi ý tưởng đều được chào đón và không phán xét, sau đó mới đánh giá và lựa chọn giải pháp tốt nhất.
Thói quen 7: Rèn sắc lưỡi cưa (Sharpen The Saw)
Thói quen cuối cùng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự đổi mới và chăm sóc bản thân để duy trì hiệu quả lâu dài.
Ứng dụng thực tế hàng ngày:
Chăm sóc sức khỏe thể chất: Thiết lập thói quen tập thể dục 3-5 lần/tuần, đảm bảo ngủ đủ giấc và ăn uống lành mạnh.
Nuôi dưỡng tâm trí: Dành 20 phút mỗi ngày để học điều mới (đọc sách, nghe podcast, xem video giáo dục).
Phát triển mặt tinh thần: Thực hành thiền, cầu nguyện hoặc dành thời gian trong thiên nhiên để kết nối với bản thân sâu hơn.
Xây dựng mối quan hệ: Dành thời gian có chất lượng cho các mối quan hệ quan trọng và giúp đỡ người khác một cách có ý nghĩa.
Chiến lược để duy trì 7 thói quen
Việc áp dụng 7 thói quen không phải là một nỗ lực ngắn hạn mà là quá trình phát triển suốt đời. Dưới đây là một số chiến lược để duy trì những thói quen này:
Bắt đầu nhỏ và kiên trì
Tập trung vào một thói quen tại một thời điểm: Thay vì cố gắng thay đổi tất cả cùng lúc, hãy chọn một thói quen để làm chủ trước khi chuyển sang thói quen tiếp theo.
Bắt đầu từ từ: Tạo thói quen mới cần thời gian, vì vậy hãy kiên nhẫn với bản thân và chấp nhận rằng sự thay đổi không xảy ra qua một đêm.
Theo dõi tiến trình: Sử dụng nhật ký hoặc ứng dụng theo dõi thói quen để ghi lại tiến trình và xây dựng động lực từ việc duy trì chuỗi thành công.
Tìm kiếm sự hỗ trợ và trách nhiệm
Kết nối với những người cùng chí hướng: Tìm một nhóm hỗ trợ hoặc đối tác để chia sẻ kinh nghiệm và khuyến khích lẫn nhau.
Tìm người cố vấn: Tìm kiếm lời khuyên từ những người đã thành công trong việc áp dụng 7 thói quen này.
Tạo cơ chế trách nhiệm: Chia sẻ mục tiêu của bạn với người khác và báo cáo tiến trình định kỳ để tăng cường cam kết.
Định kỳ tự đánh giá và điều chỉnh
Đánh giá hàng tuần: Dành thời gian vào cuối mỗi tuần để đánh giá việc áp dụng 7 thói quen và xác định lĩnh vực cần cải thiện.
Điều chỉnh khi cần thiết: Sẵn sàng điều chỉnh cách tiếp cận dựa trên những gì có tác dụng tốt nhất cho bạn và hoàn cảnh cụ thể của bạn.
Tự thưởng: Công nhận và tôn vinh tiến bộ của bản thân, dù là nhỏ, để duy trì động lực và khuyến khích hành vi tích cực.
Kết luận
7 thói quen của người thành đạt không chỉ là những nguyên tắc trừu tượng mà là những công cụ thiết thực có thể áp dụng vào cuộc sống hàng ngày để đạt được hiệu quả cá nhân và chuyên nghiệp. Từ việc trở nên chủ động hơn đến việc tìm kiếm sự cân bằng và đổi mới liên tục, những thói quen này cung cấp một khuôn khổ toàn diện để sống một cuộc sống có ý nghĩa và hiệu quả.
Hãy nhớ rằng việc phát triển những thói quen này là một hành trình, không phải đích đến. Mỗi ngày là một cơ hội mới để thực hành và hoàn thiện những thói quen này, đưa bạn đến gần hơn với phiên bản tốt nhất của chính mình. Bằng cách áp dụng từng bước nhỏ một cách nhất quán, bạn sẽ dần thấy được sự thay đổi to lớn trong cách bạn sống, làm việc và tương tác với người khác.
(Nội dung có tham khảo từ nhiều nguồn).
Sự phụ thuộc lẫn nhau (Interdependence) được định nghĩa là mức độ trưởng thành cao nhất trong mối quan hệ giữa con người. Nó vượt qua sự phụ thuộc (dependence) và độc lập (independence), nhấn mạnh vào sức mạnh của sự hợp tác và làm việc cùng nhau để đạt được những mục tiêu lớn hơn mà một cá nhân không thể tự mình đạt được.
Tư duy "Chúng ta" thay vì "Tôi" hoặc "Bạn": Người hiểu về sự phụ thuộc lẫn nhau sẽ nhận thức rằng thành công lớn nhất không chỉ dựa vào nỗ lực cá nhân mà còn cần sự kết hợp tài năng, khả năng và nguồn lực từ nhiều người khác.
Hợp tác hiệu quả: Sự phụ thuộc lẫn nhau không có nghĩa là sự dựa dẫm lẫn nhau mà là sự cộng hưởng. Nó cho phép các cá nhân tự chủ, nhưng đồng thời biết cách phối hợp để tạo ra giá trị lớn hơn tổng các phần riêng lẻ.
Phát triển từ độc lập: Chỉ những người đã đạt được sự độc lập (tự chủ, tự chịu trách nhiệm) mới có thể thực hành sự phụ thuộc lẫn sau một cách hiệu quả. Điều này yêu cầu sự trưởng thành về mặt cảm xúc, trí tuệ và xã hội.
Hiệu quả tối đa: Sự phụ thuộc lẫn nhau là nền tảng để đạt được hiệu quả cao nhất trong các tổ chức, cộng đồng, và mối quan hệ cá nhân. Nó dựa trên sự tin tưởng, giao tiếp và khả năng làm việc nhóm để giải quyết những vấn đề phức tạp hơn.
Ví dụ:
Trong công việc: Một nhóm làm việc hiệu quả khi mỗi thành viên đóng góp thế mạnh riêng, đồng thời phối hợp chặt chẽ để đạt mục tiêu chung.
Trong gia đình: Các thành viên trong gia đình hỗ trợ nhau về mặt cảm xúc, tài chính, và trách nhiệm để tạo dựng một cuộc sống hạnh phúc.
Trong xã hội: Các cộng đồng hợp tác với nhau để giải quyết những vấn đề lớn như biến đổi khí hậu hoặc khủng hoảng toàn cầu.